W pedagogice montessoriańskiej proces wychowania i nauczania ściśle powiązany jest z materiałem rozwojowym opracowanym przez Marie Montessori. System ten został wymyślony ponad sto lat temu. Polega on na podążaniu za dzieckiem i wspieraniu jego wszechstronnego rozwoju. Nauczyciel obserwuje dzieci i na podstawie zebranych informacji – takich jak zainteresowania, możliwości i umiejętności dziecka – proponuje i prezentuje im różne aktywności. Pomagają one maluchom stawać się co raz bardziej niezależnymi od pomocy dorosłego. Nauczyciele wspierają przedszkolaki w przeżywaniu i nazywaniu uczuć oraz w rozwiązywaniu konfliktów. Naszym głównym celem jest, by dziecko wyrosło na silną wewnętrznie, empatyczną i samodzielną osobę.
Materiał montessoriański dzięki swojej przejrzystości, strukturze i logice w pełni odpowiada wrażliwym fazom oraz odnosi się do 5 środowisk, w których przejawia się jego aktywność.
Został on ujęty w następujące działy:
1.Matriał praktycznego dnia
2.Materiał sensoryczny
3.Materiał matematyczny
4.Materiał językowy
5.Wychowanie kosmiczne
Przykładowe zajęcia z materiałem montessoriańskim z poszczególnych działów:
Materiał do praktycznego dnia – ramki do zawiazywania
Materiał sensoryczny- kolorowe walce
Materiał matematyczny- czerwono-niebieskie beleczki
Materiał językowy- szorstkie litery
Wychowanie kosmiczne- puzzle kontynenty
Według założeń pedagogiki M. Montessori dziecko jest budowniczym samego siebie i ”Samo wie najlepiej, co dla niego dobre” . Dziecko ma prawo, zgodnie z wrażliwym cyklem, wybrać materiał i miejsce wykonania pracy, np. Na rozłożonym dywaniku, na dywanie lub przy stoliku. Ma prawo zajść się pracą tak długo, jak jest mu to potrzebne do rozwoju. Może to być kilka minut, ale i kilka godzin, dziecko może powrócić do danego zajęcia w ciągu dnia lub zostawia je na dzień następny. Każda pomoc występuje w jednym egzemplarzu i posiada kontrole błędów.